Ile pasty nałożyć dziecku na szczoteczkę?
W tytułowym pytaniu ukryliśmy pierwszą ważną sugestię – pastę na szczoteczkę dziecku zawsze powinien nałożyć rodzic lub opiekun. Dlaczego i ile?
Podstawową metodą zapobiegania chorobie próchnicowej jest dwukrotne w ciągu dnia szczotkowanie zębów pastą z fluorem: rano po śniadaniu i wieczorem po ostatnim posiłku. Co do tego nikt nie ma wątpliwości. I choć mycie zębów nie wydaje się skomplikowanym procesem, nie oznacza to, iż nie powoduje – szczególnie wśród rodziców – wielu wątpliwości.
Przypomnijmy podstawową rekomendację specjalistów – szczotkowanie wykonuje się już od momentu pojawienia się pierwszego zęba w jamie ustnej dziecka, bez względu na poziom ryzyka próchnicy.
Kolejna ważna zasada brzmi: do 8. roku życia zęby dziecka myje rodzic/opiekun. Po 8. r.ż. należy nadzorować ten proces ze względu na możliwość nakładania na szczoteczkę samodzielnie przez dzieci zbyt dużej ilości pasty do zębów oraz połykania pasty oraz niską efektywność usuwania złogów nazębnych przez dziecko z powodu niewystarczająco wykształconych zdolności manualnych.
Rodzice, zanim zaczną pomagać dzieciom, sami powinni nauczyć się podstawowych zasad higieny. Tymczasem, zgodnie z badaniami ankietowymi przeprowadzonymi w Polsce, zbyt dużą ilość pasty do zębów nakłada 80% opiekunów dzieci do 2. roku życia i 75% opiekunów dzieci w wieku 2-6 lat. Rodzice nie różnicują także ilości nakładanej pasty do zębów w zależności od zawartości fluoru.
No dobrze, przypomnieliśmy sobie podstawowe zasady, wróćmy więc do tytułowego pytania. Ile pasty nałożyć dziecku na szczoteczkę? Najlepiej wyjaśni to przykład.
2-letnie dziecko o wadze 15 kg, które czyści zęby 2 razy dziennie śladową ilością (TO ZALECAMY) pasty zawierającej 1000 ppm F, połykając całą ilość pasty przyjmie 0,2 mg F, co stanowi dawkę 0,013 mg/g m.c. Jeśli to samo dziecko oczyszcza zęby 2 razy dziennie pastą w ilości ziarna groszku (KIEDYŚ BYŁY TAKIE ZALECENIA, NOWE MÓWIĄ, ŻE TO ZA DUŻO DLA DZIECI 0-3) i połknie całą pastę, wówczas przyjmie 0,5 mg F, co stanowi dawkę 0,033 mg F/kg m.c.; dawka ta także nie przekroczy optymalnej dawki dziennej. Jednakże dzieci przyjmują także fluor zawarty w konsumowanych napojach i pożywieniu.
Zatem, uwzględniając w czasie rozwoju zębów dodatkowe potencjalne źródła tego pierwiastka i ryzyko rozwoju fluorozy, Amerykańskie Towarzystwo Stomatologiczne zaleca:
używanie pasty (1000 ppm F) w ilości śladowej (ang. smear) od wyrznięcia pierwszego zęba do wieku 3 lat, a następnie w wieku 3-6 lat w ilości ziarna groszku.
Jeszcze raz podkreślmy, pasta fluorkowa w ilości ziarnka groszku dla dzieci 0-2 jest zbyt duża! Dla tej grupy wiekowej wystarczy delikatnie posmarować włos szczoteczki (tzw. ilość śladowa).